huzursuz bağırsak sendromu; Spastik kolon, bağırsak tembelliği, irritabl bağırsak sendromu (IBS) isimleriyle bilinir. Mide krampları, şişkinlik, ishal ve kabızlık gibi belirtilerle başlayan bu sorun bazen günlerce hatta aylarca sürebilir. Kesin bir tedavisi olmayan bu hastalık çoğunlukla ömür boyu sürmektedir. Gerginliğin, hormonal bozuklukların, bağırsak düzenini bozan ilaç kullanımının, şüpheli-kötü besin tüketmenin veya geçirilmiş enfeksiyonların hastalığı tetiklediği bilinmektedir. Diyet değişiklikleri ve ilaçlar genellikle rahatsız edici semptomları kontrol etmeye yardımcı olabilir. Memorial Kayseri Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Mustafa Kaplan, irritabl barsak sendromu hakkında bilgi verdi.
Mide kramplarıyla kendinden emin olur
En sık teşhis edilen gastrointestinal hastalıklardan biri olan irritabl bağırsak sendromu, mide kramplarına, şiddetli karın ağrısına ve şişkinliğe neden olan durumları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Başka bir nedensel hastalık yokluğunda değişen bağırsak alışkanlıkları ve karın ağrısı veya rahatsızlığı olarak tanımlanır. Uzun süre devam edebilen bu sorunun tedavisi için belirtileri hafifletmeye yönelik tedavi uygulanmaktadır. Bu sorun karın ağrısı, kramp ve bağırsak hareketlerinde değişikliklere neden olur. Fonksiyonel bağırsak bozukluğu olarak bilinir. İrritabl bağırsak sendromu her yaştan insanda görülebilir. Birden fazla zaman gençlik yıllarında veya erken yetişkinlik döneminde başlar. Kadınlarda erkeklere göre iki kat daha sık görülür. Özellikle 30-60’lı yaşların ortasındaki kadınlar bu sorunla karşı karşıya kalıyor.
Stres, hastalığı tetikleyen en değerli faktördür.
İrritabl bağırsak sendromuna tam olarak neyin neden olduğu net değil. İrritabl bağırsak sendromunun bir dizi koşul tarafından tetiklendiği düşünülmektedir. Bu durumu tetikleyen durumlardan bazıları gerginlik, hormonal bozukluklar, bağırsak düzenini bozan ilaç kullanımı, şüpheli-bozuk gıda tüketimi veya önceden geçirilmiş bir enfeksiyondur. Yapılan araştırmalarda aile öyküsü olduğu belirlendi. Bakteriyel bir enfeksiyondan veya bağırsakların parazitik bir enfeksiyonundan sonra ortaya çıkabilir. Gerginlik de dahil olmak üzere başka tetikleyiciler de olabilir. Bağırsak ve beyin ortasındaki hormon ve sınır sinyalleri etkili olabilir. Bu sinyaller bağırsak fonksiyonunu ve semptomlarını etkiler. Gerilme sırasında uçlar daha aktif hale gelerek bağırsakların daha hassas olmasına ve daha fazla kasılmasına neden olabilir.
İshal, kabızlık veya mide şişkinliği sık görülür
Karın ağrısı, şişkinlik, karında baskı ve gerginlik hissi, dışkıda yapışkan akıntı, dışkılama sıklığı ve alışkanlığında değişiklik sıklıkla görülür. Keçi gübresi veya çamur jölesi gibi bir dışkı sıklıkla tarif edilir. Bağırsak alışkanlıklarındaki değişiklikler kelâm meselesidir. İshal, kabızlık veya mide şişkinliği gibi durumların sık tekrarı görülür. Bazen iç çamaşırında kirlenme, ani dışkılama hissi, yetersiz boşalma veya rektumda ağrı olabilir.
Daha az yaygın semptomlar şunlardır:
- Gündüz uyuşukluk ve güç eksikliği.
- Hasta hissetmek.
- Göğüste hafif bir yanma hissi.
Bu semptomların değerli bir etkisi vardır ve bazı insanlarda moral bozukluğuna ve gerginliğe neden olabilir. Bu belirtiler kişilerin günlük aktivitelerini ve cinsel hayatını olumsuz etkileyebilmektedir.
Tedavi için altta yatan neden araştırılmalıdır.
İrritabl barsak sendromu tedavisinde en değerli adım tek doktor ile tedavi sürecidir. Aksi takdirde hastalar genellikle ellerinde bir poşet ilaçla o doktora gitmekle zaman kaybederler. Tedavide asıl yapılması gereken altta yatan nedeni ortadan kaldırmak ve semptomları hafifletmektir. Öncelikle;
İshal ve kabızlığın yanı sıra şişkinlik problemini ortadan kaldıran bir tedavi protokolü uygulanmaktadır. Aslında %100 etkili olduğu kanıtlanmış bir tedavi yoktur. Hatta gerekirse gerilim faktörünü ortadan kaldırmak için antidepresan ilaçlar kullanılır. Hangi ilacın hangi hasta için yeterli olduğu tam olarak net değildir. Bunun için hastanın tek hekim tarafından yakın takibi değerlidir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
